April 2021

Eerst denk je nog dat het een naam is die de kleinkinderen verzonnen hebben vanwege het bekende spelletje. Maar nee, het gaat hier om de Davidia involucrata. Een uit China (Sechuan, op de grens met Tibet) afkomstige boom die in 1869 voor het eerst gesignaleerd werd door een Franse missionaris, Père Jean Pierre Armand David, een onvermoeibare plantenverzamelaar. Hij stuurde een gedroogd herbariumexemplaar terug naar Frankrijk. Degene die de naam Davidia toekende aan de boom was Augustine Henry die de boom in 1871 ook zag en om de ontdekker te eren de boom van zijn naam voorzag.

Aangespoord door Henry’s beschrijvingen nam Sir Harry Veitch (van de gelijknamige kwekerij) een jonge plantenonderzoeker (Ernest Henry Wilson) aan met de opdracht om kiemkrachtige zaden van de boom te gaan vinden. Hij verkeerde in de veronderstelling dat de boom niet meer in cultuur was. We spreken ondertussen over 1899. Wilson gaat vol goede moed op weg in een gebied van 485.000 km² om die ene boom te vinden. Waar begin je aan zou je denken. Maar het is hem uiteindelijk gelukt de boom te vinden in de regio waar Henry hem gezien had. Maar wat bleek? De boom was kort daarvoor geveld voor bouwwerkzaamheden. Menigeen geeft dan de moed op. Zo niet Wilson; hij blijft nog wat langer in China om andere planten te verzamelen. En wat gebeurt? Binnen een maand vindt hij 600 kilometer verder op het groepje bomen die door Père David was beschreven. De zaadjes moet naar Engeland vervoerd worden en Wilson gaat aan boord van een schip met de zaadjes van de Davidia op zak. Je wilt het niet geloven, maar er rust geen zegen op de zaadjes, want de boot leidt schipbreuk. Wonder boven wonder weet hij de zaadjes te redden en veilig over te brengen naar de kwekerij van Veitch. De kwekerij heeft vervolgens duizenden zaailingen opgekweekt en begin 1911 kwam de eerste boom in bloei, 40 jaar na de eerste ontdekking door een westerling!

Maar Veitch bleek niet de enige te zijn met zaden. Aan de overkant van het Kanaal heeft een andere Franse botaniserende missionaris (Père Paul Guillaume Farges) 37 zaden opgestuurd naar de kweker Vilmorin. De zaden leken niet kiemkrachtig omdat er het eerste jaar niets gebeurde. Edoch, in 1899, het jaar dat Wilzon naar China vertrok, was er een klein sprietje van de Davidia opgekomen die in 1906 voor het eerst bloeide.

De verspreiding en introductie van de boom is zowel aan Wilson als Farges te danken. Toen in 1931 de eerste zaailing in het franse arboretum in bloei kwam, schreef de directeur: ‘de witte schutbladeren geven een prachtig effect, maar de boom zelf is uit esthetisch oogpunt nauwelijks aan te bevelen. Aanbeveling om in de tuin te planten berust eerder op de bizarre vorm dan op schoonheid…”. De bewuste boom is ondertussen tien meter hoog en een bezienswaardigheid in het Arnold Arboretum. (Arboretum National de Barres en in het bezit van een van de meest complete Europese collecties).

Tegenwoordig wordt de boom nauwelijks aangetroffen in de gewone tuinen. Toch is de Davidia door zijn horticulturele en botanische betekenis ongeëvenaard tussen de winterharde, bladverliezende bomen. De bloemen van de boom worden omgeven door twee, soms drie grote witte schutbladen. De nootachtige vruchten hangen op witte lange stelen en blijven vaak tot in de winter aan de boom hangen. De schors is oranje-grijsbruin en de hartvormige bladeren heldergroen. Jonge planten vragen om bescherming tegen de vorst. Het is bovendien een boom waar je veel geduld voor moet hebben want het duurt jaren voordat de boom in bloei komt. Is hij eenmaal in bloei dat is hij volgens Wilson ‘’een van de meest interessante en prachtigste van alle bomen in de noordelijke gematigde flora” en het wachten waard.

Toen ik twee jaar geleden een zaadje probeerde op te kweken is dat faliekant mislukt. In bloei heb ik de boom nog niet gezien, maar ik heb een afspraak staan met de bewuste vriend om in juni, als de boom bloeit, hem te komen bewonderen. Dat schijnt echt wel sensationeel te zijn. En ik ga weer proberen met een zaadje een zaailing te kweken.  De boom wordt in Nederland ook wel de vaantjesboom genoemd, maar persoonlijk vind ik de “zakdoekjesboom’ leuker klinken.

En ja, of je de boom esthetisch verantwoord vindt om aan te planten is natuurlijk helemaal een kwestie van smaak. En daar valt gelukkig niet over te twisten.

Bron: Tuinjournaal van de Nederlands Tuinen stichting.

Uitslag van de quiz. “Boomstammetjes raden”, van Mercedes Docter

Het maximaal aantal goed was 7. De wilg stond er twee keer in, de oude en de jongere bast.  Die heb ik dus de 2de keer niet meegerekend, want dat zag niemand, logisch. Excuus daarvoor aan iedereen.
De drie winnaars hadden en allemaal 6 goed.
Wim Admiraal, Marja Scheppers en José Stavenuiter.
En dan de oplossing 1 Eik, 2 Berk, 3 Kers 4 Es, 5 heel oude Wilg, 6 Beuk, 7 Wilg en 8 Grove den.
De winnaars krijgen hun prijs binnenkort uitgereikt!

De lezing van 14 april van Afke Schrale hebben we helaas moeten annuleren. Er is nog één lezing voor de zomervakantie gepland: 11 mei komt Louis Fraanje ons vertellen over de Veluwe. We hopen zo dat 11 mei de eerste lezing wordt die wel doorgaat.

Alvast iets om naar uit te kijken

De Gardenista in Zwolle (22 t/m 26 september 2021)
 De Floriade in 2022 in Almere, 14 april – 9 oktober 2022

Bloemschikken

Het bloemschik-team van Gardenista is druk bezig met de voorbereidingen voor de competitie. Binnenkort krijgen alle bloemschikcoördinatoren en secretarissen een mail met uitgebreide informatie. Wil je nu alvast zien wat het thema is, hoe je je kunt aanmelden, en wat het kost? Bezoek dan de bloemschikcompetitie pagina's op de website van Gardenista: www.gardenista.nl/bloemschikken.

U bent nog niet toegekomen aan de vrolijke bloemstukken van Pim van den Akker. Even te druk gehad? De link kwijt? Hier is hij nog een keertje: www.groei.nl/bloemschikken/voorjaar-met-pim-van-den-akker

Het bestuur wenst u allen heel plezierige Paasdagen