Yvonne, hartelijk voor het doorgeven van het plantschepje! Dan rijst natuurlijk de vraag over welke plant ik het nu moet gaan hebben, ik heb aan verschillende gedacht, zal ik het doen over de Zonnehoed, het Vogeltje-op-de-kurk of het Juffertje-in-het-groen (wat een prachtige namen allemaal)? Uiteindelijk heb ik gekozen voor het Vergeet-mij-nietje.

Het Vergeet-mij-nietje is een plantje met veel symboliek, denk maar eens terug aan je poëzie-album. Hoe vaak wordt dit blauwe bloempje in dit album wel niet aangehaald? In mijn exemplaar is dat op bijna elke linker bladzijde. Van de linker bovenhoek (ver), via de rechter bovenhoek (geet) naar linksonder (mij) om rechtsonder (niet) te eindigen. Geweldig toch?

Voordat ik verder ga met wat het Vergeet-mij-nietje voor mij betekent, eerst nog een tweetal mythes over de naamgeving van het plantje dat ik tegenkwam op Wikipedia. De eerst mythe gaat terug naar de Middeleeuwen. Toen was er eens een ridder met zijn geliefde langs een rivier aan het wandelen. Bij het plukken van een bosje bloemen viel hij door het gewicht van zijn harnas in het water. Terwijl hij verdronk gooide hij het bosje bloemen naar zijn geliefde en riep: ”Vergeet mij niet!”. Volgens een Griekse legende gaf God bij de schepping aan alle planten een naam. Toen hij dacht klaar te zijn, riep een klein blauw bloempje: “Oh Heer, vergeet mij niet!”.

Het Vergeet-mij-nietje vind ik vooral mooi vanwege zijn hemelsblauwe bloemetjes. Degene met de mooiste blauwe bloempjes is voor mij de Myosotis sylvatica. Zoals bekend is het een heel gemakkelijk plantje dat zich erg snel vermeerdert, je moet hem wel in de hand zien te houden. Hij wandelt lekker door je tuin dat vind ik ook een leuke eigenschap van het Vergeet-mij-nietje. Een ander Vergeet-mij-nietje dat ook zo mooi blauw bloeit, maar iets minder veel aan de wandel gaat door je tuin, is het Kaukasisch vergeet-mij-nietje (Brunnera macrophylla). Bij ons in de tuin zijn de eerste nu (20 maart) al aan het bloeien met hun helblauwe bloempjes en mooi frisgroen blad. Ik kan daar erg van genieten, ik zie dan dat de lente, het warmere weer en het tuinseizoen weer begint.

Ik geef het schepje door aan Froukje van der Schaaf.

Cor van Gelderen is nationaal en internationaal gekend vanwege zijn tuinontwerpen en beplantingsplannen en schrijver van het boek Hypernatuur. Tijdens de lezing op woensdag 5 april vertelt hij hoe je een succesvol tuinontwerp en beplantingsplan kunt maken als je je laat inspireren en instrueren door de natuur. Immers, voor ieder tuinvraagstuk heeft de natuur al een oplossing bedacht. Als je op deze manier met de natuur meedenkt dan maak je het jezelf als tuinier gemakkelijker. Aan de hand van voorbeelden van natuurlijke beplantingen in binnen- en buitenlandse tuinen, geeft Cor ons een inkijkje in zijn ontwerpvisie.

De lezing gaat nadrukkelijk niet over inheemse beplanting, Cor schuwt de exoten niet. Maar wel gebruikt hij deze planten in hun natuurlijke context waardoor de tuinen die hij maakt en laat zien een heel natuurlijke uitstraling hebben. Praktische voorbeelden die je als tuinier prima kunt begrijpen en navolgen maken de lezing ook een inspiratie bron voor je eigen tuin. Want de eigen tuin als Hypernatuurgebied, wie wil dat nu niet?

Deze lezing wordt gehouden op woensdagavond 5 april  in Sporthal De Bloemen in Castricum. Adres:  De Bloemen 71.  Aanvang 20.00 uur, zaal open 19.30 uur. Entree € 4,00 per persoon en natuurlijk gratis voor leden van Groei & Bloei

Het voorjaar begint aarzelend. De foto van de piepjonge spinazie heb ik genomen op vrijdag 24 februari. Volgende week gaat het vriezen: 
ik verwacht dat de spinazie een paar graden vorst wel kan hebben. En zo niet dan zaai ik opnieuw. Ja, het leven, ook dat van de moestuinder, gaat niet altijd over rozen. Ik ben wel bezig met het verspenen van allerlei zaaisels: snijbloemen en verschillende soorten groenten. Mijn kas staat nog niet vol maar wordt al aardig gevuld. 
Ondanks het grauwe saaie weer zit ik toch vaak even op de tuin. “Wat doe je daar doen Wessel?” krijg ik soms te horen. Tja, ….. wat doe ik daar? Ik hoef er namelijk vaak helemaal niet te zijn: alle fruitbomen en bessenstruiken zijn gesnoeid. Het ziet er allemaal heel mooi uit. Het werk is gedaan. 

Dus ik rommel maar wat: snoei een takje weg, pluk een grasprietje en dan heb je het wel gehad. Ik kijk vooral rond en ga even zitten en neem een chocomelletje. 
Veel plezier alvast op je moestuin.
Wessel van Schagen

Vlinders hebben warmte nodig om actief te kunnen zijn. Een lichaamstemperatuur van 30 graden Celsius is optimaal. Die temperatuur is er in ons land maar zelden en zeker in het voorjaar niet. Vlinders hebben echter manieren om hun lichaamstemperatuur snel naar die dertig graden te brengen. Ze gebruiken hun vleugels als zonnecollectoren en vangen daarmee de warmte van de zon op en verwarmen daarmee hun lijfje. Temperatuur is dus niet het belangrijkst: er moet zon zijn. Dat geldt ook in de zomer, want als het twintig graden is maar bewolkt, zul je toch maar weinig vlinders actief zien vliegen. Ze wachten ook dan echt op wat zon. De afgelopen weken was het regelmatig zonnig weer en ondanks dat het soms maar 8 graden was zijn er overwinterende dagvlinders tevoorschijn gekomen: citroenvlinder, kleine en grote vos en de dagpauwoog

Met de app Vlindermee (https://eduapp.nl/apps/vlindermee/) kun je vlinders zoeken op kleur, naam of familie. De applicatie staat vol prachtige foto’s en geeft duidelijke beschrijvingen. Wil je bijdragen aan de bescherming van vlinders? Geef je waarnemingen dan via de app door aan de Vlinderstichting. Een andere leuke vlinderapp is WelkeVlinder (https://www.nature2u.nl/tuinvlindergids). Deze app helpt je door via een aantal vragen erachter te komen welke vlinder je hebt gespot.

Een korstmos is niet één afzonderlijk organisme. Het is in feite een samenwerking tussen meerdere partners: een schimmel en een alg en/of een blauwwier die zich in het lichaam van de schimmel bevindt. Bepaalde korstmossen kunnen uit wel drie partners bestaan die elkaar ondersteunen in de strijd om het bestaan. Hun individuele rol in dit verhaal is goed vastgelegd. Schimmels zijn heterotroof, wat betekent dat ze niet hun eigen voedsel kunnen aanmaken. Deze externe voedingsbron wordt geleverd door de alg en/of blauwwier. Deze doen aan fotosynthese en in ruil hiervoor krijgt het bescherming tegen onder andere uv-straling en uitdroging.

Korstmossen zijn vrijwel overal en het hele jaar rond te vinden. Op de stoep kun je soorten tegenkomen zoals muurschotelkorst en stoeprandvingermos op bijvoorbeeld een vensterbank kan een hele mat van sinaasappelkorst zitten, op de boom in de tuin groeit dan weer gewoon purperschaaltje.

Korstmossen zijn natuurlijke luchtzuiveraars. Zo halen ze stikstof, stof en schadelijke zware metalen uit de lucht. Verder kunnen ze bijvoorbeeld dienen als nestmateriaal voor vogels. Ondanks dat korstmossen onder andere uit schimmels bestaan, zijn zieke bomen niet het gevolg van de korstmossen op de schors. Andere schimmels die geen korstmossen zijn, kunnen eventueel wel de boosdoener zijn.

Het hele artikel kunt u terugvinden op: Nature Today | Natuur op de stoep: bomen met korstmossen;   Nature Today | Natuur op stoep: Stoepschotels

.

In de vorige nieuwsbrief lieten wij u al weten dat het boek Tuinlogica van Iris Veltman op 17 maart in de winkels ligt. Het boek is enthousiast ontvangen. De reacties zijn zeer lovend. Nu komt Iris woensdagavond 5 april met een stapeltje boeken naar de lezing in Castricum. Het moment om het boek in te zien en/of persoonlijk bij haar te kopen waarbij zij het naar wens zal signeren. https://irisgardenecology.com/boek/

Het voorjaar beleven kan weer op de website van de Vogelbescherming. Dit jaar hangen er maar liefst webcambs bij 14 verschillende soorten zodat wij het broeden bij kunnen wonen. Sommige vogels zijn al gestart. Zoals de bosuil die haar eerste ei al begin maart had gelegd en waarvan het enige uilskuiken al zonder problemen hele muizen oppeuzelt (tip voor Wessel). De foto van de blauwborst is gemaakt in het Wimmenummerduingebied in Egmond aan Zee. In paartijd showen de mannetjes hun kleuren  https://www.vogelbescherming.nl/beleefdelente 

Over grond valt veel te vertellen. Vaak nemen we aan dat de grond waarin we werken geschikt is voor bomen en planten. Grond hebben ze nodig immers en overal groeit toch iets? Daarop valt veel op af te dingen en over te zeggen. De ene grond is de andere niet. Grond valt bijvoorbeeld te verdelen op grond van samenstelling, doorlaatbaarheid en bodemleven. En het goede nieuws is: Met dat laatste komt het goed als het eerste goed geregeld is. Maar dat gaat niet vanzelf. Lees het hele artikel op onze website

"Dat er − tot 2022 althans − nog geen Insect van het Jaar bestond, was eigenlijk belachelijk”, aldus een van de initiatiefnemers van de verkiezing. “Insecten zijn onmisbaar voor onze planeet”. Van alle diersoorten behoort ongeveer driekwart tot de insecten; alleen in Nederland zijn er al zo’n 20.000 soorten. Toch worden deze kleine diertjes vaak letterlijk en figuurlijk over het hoofd gezien. Een opvallend uitgangspunt van de verkiezingscampagne is dat de belangstelling juist uitgaat naar insecten die gewoonlijk geen positieve aandacht krijgen, of helemaal geen aandacht. 

Wie verslaat de waterschorpioen en wordt insect van het jaar 2023.
Dit jaar maken deze insecten allemaal kans om ‘Insect van het Jaar 2023’ te worden:

• De wc-motmug - Clogmia albipunctata - Een mug die niet steekt en lijkt op een wollig vlindertje met waterafstotende haren. De larfjes eten organisch afval en helpen dus bij de schoonmaak. 
• Het goudoogje - Chrysoperla carnea s.l. - Geboren uit een ei op een steeltje. Als larve een hongerig monstertje dat met sikkelvormige, holle kaken bladluizen leegzuigt. Als volwassen insect fragiele elegantie, zie foto
• De beverkever - Platypsyllus castoris - Een kever die leeft als een luis in de pels van de bever en lijkt op een vlo. Wat hij daar eet, is nog een raadsel. 
• De boskakkerlak - Ectobius sylvestris - De boskakkerlak vind je niet in huis, maar in het bos of op de hei. De vrouwtjes dragen hun eipakket met zich mee. 
• De gewone tweevleugel - Cloeon dipterum -  Als jonkie een waternimf met golvende kieuwen en als volwassen insect een teer dier met sierlijke staartdraden. De mannetjes hebben maffe muffinogen.

Iedereen kan tot 7 april via de website Insectvanhetjaar.org online stemmen op één van de vijf genomineerde insecten. Op deze website is ook meer informatie te vinden over de verschillende soorten die meedingen naar de titel. De dieseltreinworm is helaas niet door de voorrondes gekomen.

Drukke tijden breken aan voor onze kwekers en verkopers want wij staan bijna vier weken achterelkaar met prachtige stekjes en plantjes op (tuin)markten. Zondag 30 april zijn wij gevraagd om op de Oldtimer fair tijdens de bloemendagen in Limmen aanwezig te zijn met een kraam vol plantjes. Een week later, zaterdag 6 mei zijn wij traditiegetrouw te vinden in de tuin van Kapitein Rommel in Castricum, op zaterdag 20 mei is onze eigen voorjaarsmarkt in de gezellige en gastvrije tuin van Theo en Hilda Roling in Heiloo. De meimaand wordt afgesloten met een fair tijdens de Landgoeddag op het Willibrordusterrein in Heiloo op maandag 29 mei. Weet u veel van plantjes, vindt u het leuk om mensen te adviseren en te helpen bij de verkoop van plantjes dan zou het fijn zijn als u op een van deze dagen een paar uurtjes komt meehelpen. Aanmelden kan bij Geno de By en voor meer informatie kunt u altijd haar of een van de bestuursleden benaderen.

Op de valreep een uitnodiging voor een plantjesmarkt van Groei & Bloei afdeling Hoorn. Hier staan wij zelf niet, maar misschien wel leuk om te kijken wat de kwekers van andere afdelingen aanbieden. Deze plantjesmarkt wordt gehouden op zaterdag 15 april van 10.30 tot 13.00 uur op het pleintje voor Wijkcentrum De Cogge (Akkerwinde 44, 1689 NT Zwaag). 

Onderstaande foto is genomen op het landgoed Willibrordus in Heiloo. De anemonen stelen de show.

De excursie naar twee gepassioneerde bloembollenkwekers was in verband met het koude weer een week opgeschoven. De temperatuur was ietsjes hoger en het was gelukkig droog maar en stond een straf windje voor de deelnemers aan deze excursie. Erica Davids, een van de deelnemers, heeft een verslag van deze excursie gemaakt. U kunt het verslag hier lezen: https://midden-kennemerland.groei.nl/activiteiten-actueel/leeg-29

Op BBC 2 is  Garden Word op vrijdagavond om 21.00 uur weer wekelijks te zien

Je blijft je verbazen bij het zien van Onder het Maaiveld. Regisseur Mark Verkerk en producent Ignas Verschaik – bekend van De Nieuwe Wildernis en De Wilde Stad – rekenen af met het idee dat wat er onder onze voeten gebeurt minder interessant of spannend zou zijn dan de bovengrondse natuur. "Sterker nog: zonder dat wemelende leven onder het maaiveld zou het bovengrondse leven helemaal niet bestaan," zeggen de twee filmmakers. De film is te zien in de bioscoop.

Op de foto de veenmol. Volwassen veenmollen worden in Nederland voornamelijk waargenomen van eind april tot eind mei. In de rest van het jaar kom je ze maar af en toe tegen. Eind april komen de veenmollen te voorschijn uit hun winterslaap. Van mei tot en met juni houden de mannetjes in de schemering een zogenaamde baltszang. Het is een aanhoudend gesnor, dat ontstaat door beweging van de dekvleugels.

De lezingen beginnen om 20.00 uur. De zaal gaat om 19.30 uur open.

• Dinsdag 4 april 2023 Paasworkshop om 19.45 uur Ter Coulsterkerk te Heiloo
• Woensdag 5 april 2023 Paasworkshop om 13.45 uur Ter Coulsterkerk te Heiloo
• Woensdag 5 april 2023 lezing Cor van Gelderen Hypernatuur, De Bloemen in Castricum
• Weekend 22 en 23 april 2023 “De Groene Route” vroegbloeiers, tuin en natuur ontwaken. Kijk op www.degroeneroute.nl voor de deelnemers
• Zaterdag 29 april 2023 Excursie weidevogels om 10.00 uur https://midden-kennemerland.groei.nl/home
• Zondag 30 april 2023 Oldtimer fair in Limmen. Wij staan daar met een kraam
• 30 april t/m 5 mei Bloemendagen Limmen
• Zaterdag 6 mei 2023 Groenbeurs tuin Kapitein Rommel te Castricum
• Donderdag 11 mei 2023 lezing Lia Kok en Ben van Bokhoven “Natuurlijke ontmoetingen”, Ter Coulsterkerk te Heiloo
• Zaterdag 20 mei 2023 voorjaarsmarkt in de tuin van de familie Roling in Heiloo
  
  Het jaargramma 2023 kunt u hier downloaden. Daar er gedurende het jaar activiteiten aan toegevoegd worden is het raadzaam om de website en social media in de gaten te houden.