Wij hebben een heerlijke aprilmaand gehad. Lekker weer en leuke activiteiten. Zowel het bezoek aan de alstroemeriakwekerij was goed bezocht als ook de wildplukwandeling. Een aantal tips zijn al meteen uitgevoerd. Zo is er al heerlijk gegeten van de paardenbloem. Moesmeisje Rijs maakt rollades, Truus Verduin merkt dat de klimaatsverandering voor haar favoriete plant een voordeel is en moestuinliefhebbers komen natuurlijk allemaal donderdagavond 8 mei naar de presentatie van Wessel van Schagen. De tijd voor de tuinreisjes breekt ook weer aan. Voor onze tuinreizen, zowel de eendaagse busdagtocht als de meerdaagse reis naar Vlaanderen, zijn nog een paar plekjes vrij. Ik zou zeggen: pak die plek want mooier wordt het niet en wat is een beter moederdagcadeau dan een heerlijk tuinreisje?

Oranjetipjes zijn voorjaarsvlinders die rond Koningsdag vliegen, wanneer hun belangrijkste waardplanten, de pinksterbloemen en look-zonder-look, in bloei staan. Mannetjes oranjetipjes zijn makkelijker te herkennen als hun vleugels open zijn aan hun feloranje vleugeltoppen, terwijl vrouwtjes wit zijn met een zwarte vleugelpunt, wat ze doet lijken op koolwitjes. De onderzijde van de vleugels van een oranjetipje heeft een olijfgroene tekening, wat hen de bijnaam peterselievlinder heeft opgeleverd.
De mannetjes patrouilleren dagelijks op zoek naar vrouwtjes, waarbij ze vaste routes volgen. Als je een mannetje ziet langsvliegen, komt hij vaak een aantal minuten later weer langs. De hele dag 'patrouilleert' hij. Voor ons zijn de vrouwtjes niet makkelijk te onderscheiden van andere "witjes". Dat geldt ook voor de mannetjes. Als hij op patrouille in de verte iets wit ziet fladderen gaat hij er direct achteraan. Het zou best een vrouwtje kunnen zijn. Als het een koolwitje betreft, ruikt hij dat vrij snel en gaat hij op zoek gaan naar een volgende witte vlinder in de hoop een vrouwtje te treffen dat met hem wil paren en voor 100 nakomelingen zal zorgen. Op de foto hierboven een verpopt Oranjetipje in afwachting van het voorjaar. Meer informatie: https://www.vlinderstichting.nl/vlinders/overzicht-vlinders/details-vlinder/oranjetipje

Vorige maand kreeg ik het plantschepje overgedragen om iets te schrijven over mijn favoriete plant. Dat was geen gemakkelijke opdracht vond ik, omdat ik veel planten mooi vind en meerdere planten bij mij favoriet zijn. Ik vind de bloem het belangrijkst, maar kijk natuurlijk ook naar het geheel van de plant. Ik heb verschillende favorieten.
Op nummer 3 staat de de grijze roodbloeiende rijspeul. Sinds wij in Heiloo wonen hebben wij op de kopse kant van het huis een kleine moestuin en elk jaar probeer ik peultjes op te laten groeien. Twee jaar geleden heb ik voor het eerst de grijze roodbloeiende rijspeul gebruikt. Wat zo bijzonder aan deze peul is dat de plant fantastische mooie bloemen produceert. De kleur van de bloem is helemaal niet rood, zoals je zou verwachten, maar rose-bordeauxrood. Het is een verrassend mooie kleur en een fleurige bijdrage aan de moestuin. Nummer twee is voor mij, door zijn eenvoud een schoonheid, de papaver somnifereum. Alleen de soorten met enkelvoudig bloemblad hebben mijn aandacht, helaas bloeit hij maar 1 dag. Deze soort is ook zeer in trek bij de hommels en bijen die bijna die dronken worden van het stuifmeel. Dat vind ik een prachtig gezicht. 

Maar de favoriet waar ik uiteindelijk voor gekozen heb is de Knautia Macedonica. 
Voordat wij in Heiloo kwamen wonen hebben wij meer dan 20 jaar in de Flevopolder gebivakkeerd. De tuin bij ons huis is toen aangelegd door een hovenier en tussen de vele struiken, bomen en planten, zat de Knautia Macedonica en ik was blij verrast toen begin juli de plant bloeide, gewoonweg fantastisch. De bloemkleur vond ik zo geweldig mooi, maar ook de ranke stelen die sierlijk in de wind bewegen. De plant is makkelijk in de border te combineren door de bordeaux-rode kleur van de bloemen. Wat de plant ook heel aantrekkelijk maakt, zijn de mooie zaadbolletjes die verschijnen als de bloem bevrucht is door de insecten. Nadat de plant enige tijd gebloeid heeft, knip ik de uitgebloeide bloemen en zaadlijsten weg en dan begint ie weer opnieuw te bloeien en zo heb ik van begin zomer, zeer lange tijd plezier van deze plant. Toen wij naar Heiloo verhuisde heb ik natuurlijk zaad van de Knautia Macedonica meegenomen. Nog steeds maak ik jaarlijks mensen blij met het zaad dat ik geoogst heb van deze plant. Voor de bloei hoef ik tegenwoordig niet meer zolang te wachten want door de klimaatverandering bloeit de Knautia tegenwoordig eerder en langer. 

Ik geef het schepje door aan: Stephan Leitner.

Het kweken van eigen groente en fruit is leuk en gezond. Je kunt je moestuin klein beginnen, in pot of op een vierkante meter. Plannen maken, zaaien, oogsten en koken... geniet van je eigen moestuin! De hedendaagse moestuin is niet meer de groentetuin van jaren geleden.Je ziet tegenwoordig naast groenten en fruit voor de eigen oogst ook vaak bloemen. In deze presentatie komen de belangrijkste groenten en teeltbehandelingen aan de orde. Ook zal Wessel van Schagen, een moestuinder met bijna levenslange moestuinervaring ons vertellen over alle typische moestuinproblemen en de mogelijke oplossingen. Daarnaast zal er voldoende gelegenheid zijn voor het stellen van vragen over de moestuin.

Deze presentatie wordt gehouden in Heiloo, Ter Coulsterkerk, Holleweg 111 op donderdagavond 8 mei en start om 20.00 uur. Gratis voor leden van Groei & Bloei. Niet-leden betalen 5,--

Ook dit jaar organiseren wij weer Open Tuinenweekenden en wij zijn nog op zoek naar "nieuwe" tuinen. Hoe meer tuinen er meedoen, hoe leuker het voor de bezoekers wordt. Iedere tuin kan meedoen. Groot of klein, strak of speels, kleurrijke borders tot groene balkons en natuurlijke tuinen, een boerderijtuin, stadstuin, moestuin of pluktuin, alle tuinen zijn welkom. We willen juist een zo breed mogelijke variatie laten zien! Ook kleine tuinen hebben vaak verrassende elementen, zoals een bijzondere erfafscheiding, een sfeervol terras of een unieke plantcombinatie. Ben je trots op je tuin? Zeggen vrienden en bekenden: "wat een mooie tuin heb jij", Laat hem zien. De weekenden worden in juni/juli gehouden. Je kan kiezen tussen 1 of 2 dagen je tuin openstellen. Deelnemers van eerdere jaren vinden dat zij ontzettend leuke reacties krijgen op hun tuin, soms zelfs van mensen uit de buurt. kijk hier voor de juiste data en waar je je aan kunt melden.

De heggemus is een echt kbv-tje (klein bruin vogeltje). Hij komt in veel tuinen voor en is toch onbekend. Misschien komt dat door zijn uiterlijk: een bruin-blauwgrijs verenkleed zonder opvallende verschillen tussen mannetje en vrouwtje. Met zijn slanke snaveltje – ideaal voor insecten – lijkt hij op een huismus (geen familie). De heggemus vliegt weinig en scharrelt tussen struiken op zoek naar insecten. Door dit scharrelen lijkt het alsof er een muisje loopt. In de winter worden ook voedertafels bezocht, waar hij gevallen zaadjes oppikt maar het is een echte insecteneter. Heggenmussen hebben een bijzonder liefdesleven, waarbij zowel de mannetjes als de vrouwtjes meerdere partners kunnen hebben. Het komt ook voor dat meerdere mannetjes helpen om de jongen uit een nest groot te brengen. De heggenmus broedt in struiken of heggen, soms wel twee tot drie nestjes per jaar. De jongen worden na het uitkomen nog twee weken bijgevoerd en moeten dan op eigen kleine kbv-pootjes staan. Meer info over deze leuke tuinvogel vind je bij de Vogelbescherming https://www.vogelbescherming.nl/

Sinds kort is het mogelijk in de bibliotheken in Heiloo en Uitgeest gratis zaden voor groenten, kruiden en bloemen te lenen en te ruilen. De bibliotheek in Uitgeest heeft ook een StekjesBieb. Daar zijn de plantjes, zoals de naam al doet vermoeden, ontkiemd en gegroeid. Hier mag je stekjes ruilen, meenemen en achterlaten. Bij je aanmelding als lid voor de zadenbibliotheek Nederland krijg je iedere maand de nieuwsbrief van de Zadenbibliotheek en ook de Roeach nieuwsbrief vol met tuintips en tuinweetjes. Collectie

In graslanden, wegbermen, braakliggend grond en mijn voortuin bloeit nu Cardamine hirsuta, de kleine veldkers, nauwe familie van de Pinksterbloem. Deze plant heeft fijne witte bloemetjes en komt vaak al in het vroege voorjaar op. Soms zelfs in de winter. Het is een zogenaamde winterannuel: het zaad kiemt in de herfst en vormt dan een klein rozet dat overwintert. Aan het einde van de winter komen de bloeistengels op. Ondanks zijn kleine formaat valt de plant toch behoorlijk op. Het is een vergeten wintergroente die veel vitaminen bevat. Het blad heeft een peperige smaak en kan worden gebruik in salades, in stamppot en als broodbeleg.

De lente, je wordt er toch elk jaar weer lyrisch van toch? Ik wel. 
Ik zie letterlijk dingen groeien, of kan dat niet? Heb ik toch te veel van mijn groene brandnetelcake gesnoept? Ik heb de neiging de roze bloesem van onze sierkers in de voortuin rond te strooien en als een elfje rond te dansen van plezier. Want is het geen wonder? Elk jaar bot alles uit, knalt het groen je tegemoet. Planten die ondergronds overwinterden laten zichzelf weer zien. De tuin ontploft en gonst weer. De vogeltjes dartelen zingend rond. En gelukkig nog weinig slakken! Heel goed die droge maart. Toch? Lees hier het verhaal over Sofia en de rollades verder

Voor de agenda van Groei & Bloei 2026 kunnen tot 1 juni foto's worden ingezonden. Hoe leuk is dat als jouw foto in de agenda staat. Kijk voor de voorwaarden op https://groei.nl/artikel/maak-jij-de-perfecte-foto-voor-de-gb-agenda-2026

Onder leiding van Karel en Jarka van Tampopo Food uit Egmond hebben wij door het Maalwater in Heiloo gestruind en leerden wij van alles over eetbare wilde planten. Wij kregen de wildplukregels uitgelegd en hebben het een en ander geproefd. Het enthousiasme van Jarka is aanstekelijk en de kruidenthee verwarmend. Deze excursie zullen wij volgend jaar zeker weer in ons jaarprogramma opnemen.
 

Begin mei was de tweede bijeenkomst van de zaaiclub. Duidelijk was meteen dat het een goed zaaijaar is geweest. De resultaten werden door de deelnemers besproken en bij interesse uitgewisseld. Meer weten over de zaaiclub?

In mei staan wij maar liefst op drie verschillende plantjesmarkten. Zaterdag 10 mei in de Tuin van Kapitein Rommel in Castricum, donderdag 27 mei staan wij op het eerste Hemelse Trogfeestje in Heiloo en op 31 mei, ook in Heiloo de lentemarkt in de tuin van Röling. Meer over deze markten en de exacte locaties vind je hier.

Een van de excursies was afgelopen week aan de alstroemeriakwekerij Tesselaar in Heerhugowaard. Tesselaar is ooit begonnen als een anjerkweker, heeft naast deze kwekerij in Heerhugowaard nog 3 kwekerijen verdeeld over de wereld (Colombia, Japan en Kenia) met elk 100 mensen aan personeel waarbij zo duurzaam als mogelijk wordt gewerkt. Tesselaar heeft in zijn kwekerij meer dan 250 verschillende rassen alstroemeria's. Daarmee komt 80% van de alstroermeriarassen uit Heerhugowaard en ze blijven zich ontwikkelen en nieuwe variëteiten kruisen. Jack heeft een paar mooi Foto's gemaakt.

Er is een onderzoek naar eendagsvliegen. De larven van de eendagsvlieg, de haften, zijn gevoelig voor vervuiling en daarmee uitstekende indicatoren voor schoon water. De eendagsvlieg leeft veel langer dan zijn naam doet vermoeden maar dat doet hij vooral onder water. Eenmaal uit het water leeft hij net lang genoeg om te paren. Eten kunnen ze niet want de monddelen verdwijnen zodra ze uit het water komen. Ja, dan heeft lang leven ook geen zin meer. Onder water leven de larve van de eendagsvliegen wél een jaar of langer en dan heb je dus meer kans om ze te vinden bijvoorbeeld met een schepnetje. Kijk eens wat er in jouw vijver of het water in de buurt leeft. De eendagsvlieglarven zijn onderverdeeld in 4 groepen: 

• Gravers die diep ingegraven leven in het zand of slib van rivieren en meren.
• Zwemmers die zich snel door het water bewegen.
• Platte larven die zich stevig vasthechten aan stenen in snelstromend water.
• Kruipers die traag over de bodem of tussen waterplanten schuifelen.

De wetenschappers van Waterdiertjes.nl zijn benieuwd naar de verspreiding van deze vier groepen eendagsvlieglarven, die allemaal op hun eigen manier leven en hun eigen verhaal vertellen. Om goed onderzoek te kunnen doen is veel data nodig. Je kan je bevindingen doorgeven aan: Waterdiertjes.nl.

Voor de 26ste keer is er weer een tuinenroute uitgestippeld boven de lijn Alkmaar-Hoorn. Tijdens vijf open weekenden worden ook dit jaar weer de mooiste privé-tuinen, beeldentuinen, ateliers en natuurvriendelijke kwekerijen opengesteld voor publiek en als extra service voor de bezoekers zijn er ook twee theetuinen opgenomen in de route. Het eerste Top in de Kopweekend is 24 en 25 mei. De deelnemers liggen vaak dicht bij elkaar. Op www.topindekop.nl staat uitgebreide informatie. Onderstaande e foto is van Tine van de Berg.

Floris Verster: verval
Groei, bloei en de schoonheid van verval. Ervaar de liefde voor de alledaagse natuur in de tentoonstelling over Floris Verster. Hij wordt gezien als de grote vernieuwer van bloemstillevens in zijn tijd. Niet de bombastische schilderijen met exotische kweekbloemen, maar lokale bloemen die al in verval zijn. Vanaf 12 april t/m 24 augustus in De Lakenhal in Leiden https://www.lakenhal.nl/nl

Pelgrimage
Ter gelegenheid van zijn 55e verjaardag maakt Joris Hellevoort – bestuurslid van de Bomenstichting en boswachter bij Utrechts Landschap - dit jaar een pelgrimage naar 55 heilige bomen in de Lage Landen. Op zoek naar heilige eiken, lapjesbomen, Marialindes en andere helende bomen die vanouds worden vereerd of gewijd zijn aan een heilige. Deze pelgrimage is te volgen via Blog: 55 heilige bomen - de Bomenstichting

Bezoekmijntuin.nl
Een dagje op pad en ook tuinen bezoeken? Op de website bezoekmijntuin.nl ontdek je de meest betoverende privétuinen in Nederland en België, rechtstreeks aangemeld door de tuineigenaren zelf. Met het uitgebreide aanbod kun je gemakkelijk de eigenschappen en locaties van de tuinen vinden, en ook handige informatie zoals openingstijden en entreeprijzen. Ook tuinroutes staan op deze site:  https://www.bezoekmijntuin.nl/tuinen/ 

De presentaties beginnen, muv de middaglezing, om 20.00 uur. De zaal gaat 30 minuten voor de presentatie open. Let wel op de locatie waar de presentatie wordt gegeven. Het overzicht van de presentaties in 2025 is terug te vinden op de website.

• Woensdag 7 mei  presentatie Charles Dowding, Botanische Tuinen in Utrecht. https://groei.nl/actueel/nieuws/charles-dowding-no-dig-bij-groei-bloei
• Donderdagavond 8 mei presentatie De Moestuin door Wessel van Schagen, Ter Coulsterkerk Heiloo
• Zaterdag 10 mei plantjesmarkt in de Tuin van Kapitein Rommel in Castricum https://tuinvankapiteinrommel.nl/
• Donderdag 29 mei Hemels Trogfeestje, kleine markt bij theeschenkerij De Trog Willibrordusterrein Heiloo 
• Zaterdag 31 mei Lentemarkt in de tuin van de familie Röling 
• zaterdag 14 en zondag 15 juni Appeltern Plantenfestijn met flinke ledenkorting voor G&B-leden Appeltern Plantenfestijn 2025 | Bloemenpark Appeltern
• 27 juni 4-daagse tuinenreis naar Vlaanderen 
• Zaterdag 30 augustus dagbusreis naar Noordoost Polder en Drenthe
  *Kijk hier voor meer informatie over bloemschikworkshops