Als je soms  een roos koopt vraag je je wel eens af waarom heeft de roos eigenlijk een naam en waarom juist die naam. Misschien is het wel leuk om iets over de naamgeving van rozen  te vertellen.

Op het moment dat een rozenveredelaar een nieuwe variëteit ontwikkeld heeft, is er de mogelijkheid dat hij deze ter keuring aanbiedt aan de vaste keuringscommissie van de

Koninklijke Maatschappij van Tuinbouw en Plantkunde.

De betreffende roos wordt dan uitgeplant in een proefopstelling in de rosaria in Den Haag, Boskoop, Lottum of Winschoten. De roos wordt anoniem en slechts voorzien van een nummer drie maal per seizoen beoordeeld op de verschillende eisen die de roos mogelijk tot een succes zal brengen. De beoordeling zal leiden tot een puntenscore waaruit mogelijk de kwalificatie “top roos” en tegenwoordig “excellence roos” volgt. Na deze keuring wordt de nieuwe cultivarnaam van de roos gelanceerd en in de publiciteit gebracht met of zonder goede kwalificatie.

Met de excellence rooskwalificatie zal de roos daarna nog driemaal per vijf jaar worden herkeurd. Voor dit stadium is echter bij de kweker al wel de merknaam - die dan wettelijk is beschermd- bekend en zal voor de veredelaar tot kwekersrecht een aandeel in de verkoopsprijs van de roos leiden. Een voorbeeld: de bekende roos “Schneewitchen” - in Engelstalige landen “Iceberg” - heeft als merknaam ”Korbin”; de veredelaar heet namelijk Kordes. Buiten deze merknaam is echter ook de cultivarnaam inmiddels bekend.

De bedoeling van de kweker is om de roos middels deze naam tot een commercieel succes te maken. Waaraan zou deze naam dan moeten voldoen? Wel, bijvoorbeeld aan de naam van een bekend persoon of de afgeleide van kleur of geur van de betreffende roos. De naam moet in ieder geval gemakkelijk te onthouden zijn en lekker in het gehoor liggen en mag zeker niet al eerder voor een roos gebruikt zijn.

Bijvoorbeeld: neem “Eden Roos” van veredelaar Meilland uit 1950. Dat is een heel andere roos dan “Eden Roos”, ook van Meilland, uit 1987. Daarom wordt deze tegenwoordig “Pierre de Ronsard” genoemd. Alleen niet iedereen doet dat.

De naam moet voorts niet te lang zijn. Weer een voorbeeld: Rosa “Archiduchesse Elisabeth de Autriche” uit 1881, niet echt een lekker in het gehoor. Op zich een bekende naam; een roos die genoemd is naar de dochter van keizer

Franz-Jozef van Oostenrijk (bekend van de aanleiding tot de Eerste Wereldoorlog toen zijn troonopvolger en neef Franz-Ferdinand in Sarajevo werd vermoord).

In vroegere tijden werd dus ook al van namen van destijds bekende personen gebruik gemaakt. Ook kon zelfs een naam door een persoon voor een roos worden gekocht, dit ter herinnering of uit dankbaarheid aan iemand die iets voor de koper betekend had. Zoals: Rosa “Ghislaine de Feligonde”

Dit is een nog steeds verkrijgbare herbloeiende multiflora klimroos uit 1916 die genoemd is naar de vrouw van Graaf de Feligonde uit Frankrijk die haar man, zwaar gewond op een slagveld van de Eerste Wereldoorlog, eigenhandig achter de linies van het front in de nacht wist te redden uit handen van de vijand en deze zo een zekere dood bespaarde.

Tot slot werden ook wel rozen genoemd naar gebeurtenissen uit een ver verleden die een grote indruk gemaakt hebben op latere generaties: de Rosa” Félicité et Perpétue”.

Dit is een nog steeds verkrijgbare eenmaal bloeiende, multiflora rambler uit 1828 (de doorbloeiende soort heet  Rosa “Little White Pet”). Deze roos is genoemd naar de martelaressen Perpétue en haar slavin Félicité uit Carthago uit plm. 180 na Chr.

Zij beleden in stilte het Christelijke geloof en erkenden daarmee niet de goddelijkheid van de Romeinse keizer.

Perpetue trouwde, werd zwanger en gaf haar slavin Felicite de vrijheid. Deze verkoos echter bij haar te blijven. Beide vrouwen werden echter in het jaar 202 ontmaskerd en in een kerker gegooid. Ondanks vele martelingen weigerden zij hun geloof te ontkennen en stierven in de arena in Carthago door wilde dieren en tenslotte door het zwaard van de beul.

Zij werden maar 22 jaar. Door deze aangrijpende gebeurtenis en ontroerende getuigenis van menselijkheid en moed is deze roos naar hen vernoemd.

Iets om over na te denken als je de naam op het label van een roos lees!

Vriendelijke tuingroet,