Midden-Kennemerland

Water: gebrek en overlast

Water, een belangrijk element in ons leven. Zonder water geen leven. Wij, mensen, hebben het nodig en de natuur heeft het nodig. Water is onze vriend en ook onze vijand, denkende aan al die natuurrampen die ons landje over zich heen heeft gekregen. Teveel water is niet goed en tekort water evenmin.

We proberen met kunst en vliegwerk daar evenwicht in te brengen. We pompen water weg en we pompen het weer terug. De laatste jaren is een goed verdeling verstoord door onze eigen schuld en we krijgen het niet meer goed. De balans is danig zijn spoor bijster. De aarde wordt warmer, want we verslinden een hoop opgeslagen energie. Alle bronnen worden aangeboord en leeg getrokken of gegraven. Bomen hakken we om in ontelbaar grote hoeveelheden, ver weg maar ook dichtbij. We produceren steeds meer CO2 en vernielen de opruimers van die CO2. We doen het dus niet goed op macroniveau maar ook niet op micro niveau .We zijn allen verantwoordelijk voor een langzame destructie van onze mooie aarde. Mogelijk laten we ons te weinig horen en vinden dat we er weinig aan kunnen doen. Maar dat is op kleine schaal niet waar. Er is een bekend spreekwoord “” Verbeter de wereld en begin bij jezelf”” Wij kunnen ons minieme steentje wel bijdragen in onze directe omgeving. Door bijvoorbeeld meer groen te creëren, immers daar waar het groen is, is het niet grijs. Daar waar we bomen, struiken, planten en gazon maken is er geen verharding.

Groen neemt CO2, stikstof en stof op en geeft zuurstof af. Daardoor kunnen we fatsoenlijk ademhalen. Groen heeft, net als wij, ook water nodig dat soms schaars is en soms (te) overdadig aanwezig. Hoe meer harde ondergronden we maken hoe minder water we kunnen bewaren of bufferen voor de droge tijden. Wij kunnen die bufferwerking in de tuin verhogen door goede grondbewerking en open grond. Het water wordt als een spons vastgehouden en gereguleerd. Tegenwoordig is het de mode veel verharding aan te leggen en de grond dichtgeslagen daaronder te laten liggen. Daar hou je geen water mee vast. Daardoor heb je bij droogte in dit soort gekunstelde tuinen geen reserve en moet je weer snel water aanvoeren. Daarom ben ik naast goede grondbewerking en groene tuinen ook een groot voorstander zo weinig mogelijk gesloten verharding (grote betegelde terrassen) Jammer dat we dat geval zoveel water nodeloos laten weglopen terwijl we het op een ander moment weer nodig hebben. Ontneem de grond zijn sponswerking niet en zorg voor buffering. In deze tijd van extremen wordt dat steeds belangrijker.

 Vroeger, toen het water niet uit een kraan kwam en daar kan ik nog over meepraten, verzamelden wij ons water in de regenput. Nu draaien we de kraan open zonder ons te realiseren dat we dat te danken hebben aan buffering. Met de gedachte aan vroeger ben ik altijd een voorstander geweest voor het maken van reservoirs in en om de tuin. Als voorbeeld noem ik de aanleg van een vijver die is aangesloten op de hemelwaterafvoer. Die vijver kun je weer laten overlopen in de tuin waardoor het grotendeel wegzakt. Een ander wijze van buffering is het simpel plaatsen van een regenton of een waterput. Zowel bij de vijver als bij de waterput en regenton kun je, als de reservoirs vol zijn, het water laten overstorten via een in de grond gegraven drainagebuis. Zo infiltreer je het water via een “slang met gaatjes” in de grond. Daardoor hoef je ook niet zoveel extra water te geven op momenten dat het droog wordt en je voert minder water af via kolken beken en andere waterpartijen.      Toen ik werkte bij de gemeente Heemskerk heb ik bij de ontwikkeling van de wijk Broekpolder gepleit voor een flink water reservoir bij (onder) elk nieuwbouwhuis. Dat leverde enkel een glimlach op en werd helaas snel weggewuifd. Wat zou het niet mooi zijn geweest dat je op zo’n waterput een handpomp aansluit, waarmee je de tuinplanten kunt watergeven zonder het kostbare leidingwater te gebruiken. Zelf heb ik daar al 40 jaar ervaring mee en heb er nog steeds plezier van. Ik heb daarmee in de loop der jaren honderden m3 water bespaard. Goed voorbeeld doet goed volgen dus ik hoop dat met dit bericht er Groei en Bloeiers zijn die hierover na willen denken en vragen stellen, want ook in bestaande tuinen, zowel onder terras en verharding als ook in gazons is waterbuffering goed te realiseren. Op die manier draag je een steentje bij om water in of onder huis en tuin tijdelijk op te slaan in plaats van niet onnodig af te voeren. Mochten er vragen zijn dan kan dat via de helpdesk van Groei en Bloei. Veel succes toegewenst.

Nico Brantjes