Midden-Kennemerland

Verslag lezing Suze Peters over plaagdieren

Suze, tuinontwerpster , auteur van het Onkruid- en het Plaagdierenboek, en de bedenkster van de Online Tuinschool, kwam vertellen over het nut van de “plaagdieren” in onze tuin.  

Op nummer 1 omdat ze in grote getale voorkomen: de bladluis. 
Er zijn meerdere soorten bladluis en allemaal staan ze aan de basis van de voedselpiramide. Ze kunnen zich razendsnel voortplanten en komen voor in verschillende verschijningsvormen. Alleen in het voorjaar heb je het levend barend vrouwtje die per dag 4 a 5 jongen baart. Die nimfen zijn na 7 dagen volwassen en kunnen dan ook weer levend baren.  

In de zomer en herfst heb je de vrouwtjes die eitjes leggen en de mannetjes. In die eitjes zitten dan alleen weer levend barende vrouwtjes.  

Als je een luizenkolonie van dichtbij bekijkt zie je de verschillende stadia bij elkaar. Daartussen kun je ook witte bolletjes ontdekken, dat zijn de overgebleven lege omhulsels van de bladluis nadat die door bijvoorbeeld lieveheersbeestjes zijn leeggezogen.  

Bladluizen hebben en steeksnuit waarmee ze voeding uit de plant halen. Zelf hebben ze maar weinig voeding nodig en het teveel aan suikerwater stroomt gewoon weg. Dat zorgt voor dat plakkerige laagje wat we honingdauw noemen. Op zich kan dat geen kwaad voor de plant en met een regenbui verdwijnt dat weer snel . Het wordt pas een probleem als de roetdauwschimmel daarbij komt omdat er dan geen fotosynthese meer plaats kan vinden. 

Bladluizen komen veel voor op tuinbonen, lindebomen of rozen. Interessant wordt het als je daar bloedzuring of oost Indische kers bij zet omdat ze dat nog lekkerder vinden.  

Bladluis heeft een bijzondere samenwerking met de mier. De mier beschermt de bladluis en in ruil daarvoor ontvangt ze honingdauw. Dus zie je mieren dan zijn er ook bladluizen.  

In de winkel kun je tegenwoordig een lieveheersbeestjes-bloemenmengsel kopen. Dat betekent dus ook dat deze bloemen veel luizen aantrekken. Misschien een idee om deze bloemen eens rondom je keukendeur te planten om de mieren buiten je huis te houden.  
 
De bescherming die de mier biedt is nodig omdat de bladluis veel natuurlijke vijanden heeft. De larve van het lieveheersbeestje is kampioen luizenverslinder. Maar ook vogels, oorwurmen, gaas- en zweefvliegen, sluipwespen, galmuggen en spinnetjes behoren tot de vijanden. En dat is precies de reden om de bladluis niet te bestrijden. We willen tenslotte de voedselketen en de biodiversiteit in stand houden. 

Wat je wel kunt doen om het evenwicht te helpen herstellen is zorgen voor een gezond bodemleven, de juiste plant op de juiste plek te zetten en compost te gebruiken in plaats van kunstmest. Juist in de strooisellaag, dus de takjes en bladeren op de grond , bevinden zich allerlei insecten die plagen kunnen voorkomen.  
Die natuurlijke vijanden kun je bescherming bieden door in de winter de plantstengels te laten staan, schuilplekken te maken en inheemse beplanting te kiezen. 

De composiet planten zoals margriet, paardebloem en de schermbloemige zoals wilde peen en vller zijn dan de beste keus, zij trekken de meeste insecten aan. En als je nu denkt : Brrr al die enge beestjes, besef dan dat slechts 2 procent van alle insecten hier schadelijk zijn voor de mens.  

Conclusie: bescherm je plaagdieren in de tuin en geniet van de grote biodiversiteit. 

Dat geldt ook voor de andere plaagdieren zoals de naaktslak. Slakken zijn zowel man als vrouw en leggen beide eitjes na een paring. Ook hier geldt dus dat je met ze bestrijden ook de natuurlijke vijanden uit je tuin haalt. Slakken zijn de compostmakers in de tuin. Planten die die snel opgekweekt zijn of op de verkeerde plek staan te kwijnen geven feromonen af waar de slak op af komt. Ook nu kun je door een gezond bodemleven en een strooisellaag veel nuttige parasitaire aaltjes aantrekken die de naaktslak binnendringen. Maar als je toch besluit dat ze uit je tuin verwijderd moeten worden, maak dan eerst eens een studie van welke soort nu echt een plaag voor je planten is. Want er is ook een slakkensoort die juist zijn andere soortgenoten op het menu heeft staan. Leuke tip van Suze is dan om daarvoor de app Obsidentify te gebruiken.  

Jolanda